نابرابری‌های فضایی ـ اجتماعی در مواجهه با خطر سیل (مطالعۀ موردی شهر میانه)

گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه همراه با رشد افقی شهرها نیاز به زمین را افزایش داده است. این نیاز مخصوصاً در کشورهای کوهستانی از جمله ایران که بخش عمده‌ای از زمین-های هموار آن محدود به مسیل‌ها و بسترهای رودخانه‌ای است، ناگزیر به سمت پهنه‌های سیل‌خیز‌ کشیده شده است. شهر میانه همچون تمامی کانون‌های مدنی ایران در گذشته در کنار منابع آبی مانند رودخانه‌ها، استقرار یافته است. امروزه افزایش جمعیت شهری ضمن گسترش فیزیکی شهر نیاز به زمین را برای توسعۀ کالبدی آتی افزایش داده است. هدف این پژوهش تحلیل نابرابری‌های فضایی ـ اجتماعی در مواجهه با خطر سیل است.‌ این پژوهش بر اساس هدف،‌ علمی و بر اساس ماهیت، علّی ـ تطبیقی است.‌ گرد‌آوری اطلاعات بر اساس‌300 پرسشنامه صورت گرفته و برای آزمون فرضیه از آزمون t مستقل و کای اسکوئر‌ استفاده شده است. ‌بر اساس این دو آزمون بین درآمد خانوار و نابرابری‌های فضایی- اجتماعی در مواجهه با خطر سیل رابطه‌ای معنادار وجود دارد. خانوار با درآمد پایین توانایی تهیه مسکن در مناطق امن را نداشته لذا، در مناطق حادثه‌خیز و خانوار‌ با درآمد بالا دور از محدودة خطر سیل استقرار یافته‌اند. عدم توجه به اصول شهرسازی و معیارهای مکان‌گزینی باعث گردیده 28/8 هکتار از مساحت شهر میانه در پهنۀ خطر سیل رودخانه قوری‌چای قرار گیرد. عدم رعایت حریم رودخانه و احداث اماکن مسکونی در حریم آن‌ها منجر به محدود کردن بستر رودخانه و بالا آمدن سطح آب از بستر و در نهایت منجر به بروز خسارت فراوان در دوره‌های سیلابی می‌گردد.